By huiswerker bedoel ons ‘n skoonmaker, tuinier, bestuurder, oppasser, au pair of versorger wat na die siekes, bejaardes of gestremdes omsien. In hierdie artikel beantwoord die voormalige staatsaanklaer, arbeidsregskonsultant en ex officio amptenaar by (SA)EUO, Stephanie Cilliers, van die vrae wat die meeste oor die onderwerp gevra word.
OOR WVF
Wat is die doel van WVF?
Die WVF bied korttermynverligting aan werkers in scenario’s soos werkloosheid, siekte, kraamverlof, aannemingsverlof, afhanklike hulp en verminderde werksure.
Wie is verantwoordelik vir die administrasie van WVF?
As ’n huishoudelike werkgewer is jy verantwoordelik om as ’n werkgewer te registreer, ’n verklaring in te dien wanneer werkers se dienste begin of beëindig word, die nodige aftrekkings en bydraes te maak, dit aan die WVF oor te betaal en rekords te hou.
Hoe werk WVF-bydraes?
Die bydrae tot WVF is gelyk aan 2% van die betaalstaat, met 1% wat van werkers se salarisse afgetrek word en 1% wat deur jou bygedra word. Hierdie bydraes moet maandeliks of jaarliks vooruit betaal word.
Hoe registreer ek vir WVF?
Jy kan via die U-filing-stelsel by www.ufiling.gov.za registreer, die UI-8- en UI-19-vorms voltooi en dit e-pos na [email protected], of jy kan die Departement van Arbeid se kantore besoek.
Moet ek herregistreer as ek jare gelede by WVF geregistreer was maar nie meer ‘n rekord daarvan het nie?
Nee, jy hoef nie te herregistreer nie. Besoek of skakel die WVF-kantore met jou ID-dokument om jou WVF-registrasienommer aan te vra. Die department sal jou identiteit verifieer met sekuriteitsvrae, en dan sal jy die besonderhede van jou werkers op ‘n UI-19-vorm kan opdateer.
Kan ek nou my huishulpe se bydraes op een slag aftrek as ek nog nooit WVF afgetrek het of enige oorbetalings gemaak het nie?
Nee, jy kan nie jou werker penaliseer vir die feit dat jy nie jou verpligtinge nagekom het nie. Jy kan wel hul huidige bydraes onmiddelik begin aftrek, maar jy sal self die agterstallige bydraes moet dek.
Wat gebeur indien ek nie die WVF soos voorgeskryg oorbetaal nie?
- Boetes en Rente: Jy kan ‘n boete ontvang van 10% van die uitstaande bedrag plus daaglikse rente.
- Regstappe: Nie-nakoming van hierdie wetlike voorskrifte kan lei tot boetes of tronkstraf.
- Geen ongeskiktheidsvoordele: Ongeregistreerde werknemers sal dalk nie vir WVF-voordele in aanmerking kan kom wanneer hul dit benodig nie.
- Terugbetalingvereistes: Jy sal verantwoordelik gehou word om al die agterstallige bydraes met boetes en rente te betaal.
Kan ek reëlings tref vir agterstallige betalings?
Ja, jy kan wel reël om agterstallige bydraes af te betaal. Dit behels dat jy jou werknemers registreer en die besonderhede van agterstallige bydraes indien. Boetes en rente sal van toepassing wees.
Wat as die werker moet eis, en wie se verantwoordelikheid is eise?
Dit is die werker se eie verantwoordelikheid om voordele te eis wanneer dit nodig is, soos tydens kraamverlof. Hulle moet die Departement van Arbeid direk kontak. Die Departement bepaal die persentasie van inkomste wat betaal sal word, en vir hoe lank dit betaal sal word. Dit word nie aanbeveel vir werkgewers om by die eisproses betrokke raak nie.
Wat as die werker op ander dae van die week saam met ander huishoudelike werkgewers werk?
Elke werkgewer moet afsonderlik registreer en verseker dat hul onderskeie WVF-bydraes gemaak word. Elke werkgewer is verantwoordelik vir hul eie registrasie en bydraes.
OOR COIDA
Wat is die doel van COIDA?
COIDA verskaf vergoeding vir werknemers wat gestremd is of sterf as gevolg van beroepsbeserings of siektes wat tydens hul diens opgedoen is. Dit dek mediese koste, rehabilitasie en verlore inkomste.
Hoe registreer ek vir COIDA?
Registreer aanlyn by die Vergoedingsfonds by cfonline.labour.gov.za. Alternatiewelik, voltooi die vereiste vorms (W.As.2) en dien dit per e-pos in of besoek ‘n Departement van Arbeid-kantoor.
Hoe werk COIDA-bydraes?
Werkgewers betaal jaarlikse assesseringsfooie aan die Vergoedingsfonds op grond van die werknemer se verdienste en die risiko verbonde aan hul tipe werk.
Hoekom moet ek registreer as my werknemer se ander werkgewer nie geregistreer is nie?
Elke werkgewer is onafhanklik verantwoordelik om hul werknemers by die Vergoedingsfonds te registreer om volle dekking vir enige werkverwante beserings of siektes te verseker.
Indien my werknemer by die werk beseer word, eis hulle deur al hul werkgewers?
Eise moet slegs gemaak word deur die werkgewer waar die besering plaasgevind het. Elke werkgewer is verantwoordelik vir hul eie bydraes en om te verseker dat hul werknemers gedek word.
Wat van buitelandse huiswerkers? Moet ek hulle ook vir WVF en COIDA registreer?
Ja, buitelandse huiswerkers moet vir beide WVF en COIDA geregistreer wees. Alle werkgewers, ongeag die nasionaliteit van hul werknemers, word verplig om hul huiswerkers te registreer om dekking te verseker.
Ek vind die las van voldoening oorweldigend. Is daar enige ander oplossing?
Ja, daar is ‘n oplossing. (SA)UEO, ’n 25-jarige werkgewersorganisasie, het ’n toegewyde lidmaatskapkategorie vir huishoudelike werkgewers. Vir slegs R70 per maand (BTW uitgesluit), kry huishoudelike werkgewers onder andere toegang tot ‘n aanlyn HR-biblioteek, KVBA-dekking, ‘n maandelikse betaalstrokie, basiese arbeidsadvies via WhatsApp, en administrasie van WVF en COIDA namens hulle. Vir meer inligting, stuur gerus ‘n e-pos na [email protected] of besoek www.saueo.co.za.
Lees ook: Ken jou pligte en regte as ‘n huishoudelike werkgewer