Hierdie is geen geloofsdaad, maar van talent

Deur Maryke Roberts.

'); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('dfp-300x250-1'); }); document.write(''); }

'); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('dfp-300x250-6'); }); document.write(''); }

As jy die woord “keramiekkuns” hoor, dink jy waarskynlik nie aan towerkrag nie. Maar om met hierdie onvoorspelbare medium te werk, is gelyke dele towery, kunstenaarskap en uiteindelik geloofsdade. ’n Keramiekkunstenaar kan nooit seker wees dat dit wat uit die oond kom, sal lyk soos wat hulle insit of van gedroom het nie. Dis iets waarmee Christian Buchner – een van die kunstenaars wat tans in die “An Act of Faith” uitstalling by Spier uitstal, heelhartig beaam.

'); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('dfp-300x250-2'); }); document.write(''); }

'); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('dfp-300x250-3'); }); document.write(''); }

Die uitstalling word aangebied deur die Spier Arts Trust. Christian sê voorts: “Terwyl elke medium unieke moontlikhede bied, betower keramiek behoorlik met die geheimsinnige werk wat in die oond gebeur.”

Maar onsekerheid is nie die enigste uitdaging wat kunstenaars wat met keramiek werk, in die gesig staar nie. Die hoofkurator van die Spier Art Trust, Tamlin Blake, het besluit om dié uitstalling op die historiese wynplaas buite Stellenbosch te reël, nadat sy onlangs ’n baie karige uitstalling van die jaarlikse Ceramics South Afrika organisasie in Gqeberha in die Oos-Kaap besoek het.

“Dit was skokkend om te sien hoe min werke uitgestal is,” sê sy. “Dit was natuurlik deels te wyte aan Covid, maar gereelde beurtkrag was ook ’n probleem.”

Om kleiprodukte te bak, moet ’n oond – meestal elektries van aard – tot die nodige temperatuur verhit word en voorglasering kan tot 12 ure neem. Die kragtoevoer moet konstant bly vir die duur van die vuurproses, om die gewenste artistieke resultate te bereik. So deurlopende beurtkrag het bykomende kompleksiteit in hul werksdag gebring.

“Hierdie kunstenaars sukkel net om hul kuns te beoefen,” sê sy. “Die Spier Arts Trust wou hulle ondersteun en ’n geleentheid gee deur ’n opwindende uitstalruimte en ’n geleentheid vir blootstelling aan ’n breër mark binne Suid-Afrika te bied.”

“An Act of Faith” bevat meer as 40 keramiekkunswerke deur kunstenaars van regoor die land. Alhoewel elke kunswerk uniek is, het sekere kerntemas na vore gekom.

“Eie aan die keramiekmaakproses is die idee van transformasie,” sê sy. “Modder, water, aarde en vuur werk almal saam om klei in kuns te omskep. Maar daar is geen waarborg wat die eindresultaat sal wees nie. So daar is beslis ’n gevoel van towerspel.”

Spiritualiteit is ook groot met uitbeeldings van godsdienstige beelde en artefakte, en kunstenaars se eie interpretasies van die hiernamaals. Xirilo Wyne Ngobeni se werk is gegrond op begrafnis-urns en is byvoorbeeld ’n ode aan sy ma wat oorlede is.

Al die keramiekskeppings vertel ’n storie. Kuns as narratief bied aan die kyker ’n kragtige, persoonlike en intieme verbintenis met die kunstenaars en hul werk.

‘n Opwindende komponent wat aanklank vind by Spier se volhoubaarheidsbeginsels, is dat sommige van die kunstenaars met herwonne klei gewerk het, wat van vooraf geliefde skeppings hergebruik is. Ander het riviere, damme en verafgeleë plase deursoek om hul eie te versamel deur hierdie “wilde klei” te grawe, verwerk en te eksperimenteer, soos die kunstenaar Mark Dodd dit noem.

Kuns – soos kos en wyn – is op sy beste as dit gedeel word en juis daarom is Spier so ’n entoesiastiese ondersteuner van Afrika-kunstenaars en hul skeppings. Spier, wat een van die grootste kontemporêre kunsversamelings in die land huisves, glo in die krag van die visuele kunste om te onderrig en te inspireer, wat ons almal aanmoedig om openlik by ons wêreld en mekaar betrokke te raak.

Die uitstalling is daagliks van 09:00 – 17:00 in die ou wynkelder op Spier oop vir die publiek en duur tot 23 Oktober.

Lees ook: Vanjaar se Shiraz-uitblinkers aangewys